آرمان تبریز- تصاویری از رزمندگان دوران دفاع مقدس در خط مقدم از عملیات های متعدد؛ کجایند مردان بی ادعا – به یاد عملیات پیروزمندانه بیت المقدس ۲ ماووت
و آشنایی با جنگ ش.م.ر.
جنگ ش.م.ه. یا ش.م.ر. چه نوع جنگی است؟
جنگ ش.م.ر. (شیمیایی، میکروبی، رادیواکتیو) یا ش.م.ه. (شیمیایی، میکروبی، هستهای)، یکی از جدیدترین شیوههای جنگی در تاریخ مدرن است. این نوع جنگ از سلاحهایی بهره میبرد که مستقیماً به ساختارهای زیستی انسان و محیط زیست حمله میکنند. هدف اصلی استفاده از چنین تسلیحاتی، ایجاد تلفات گسترده، تخریب روحیه نیروهای دشمن و بر هم زدن تعادل در جبهههای نبرد است.
این نوع جنگافزارها به دلیل پیچیدگی و تأثیرات بلندمدت، نهتنها در زمان جنگ، بلکه تا سالها بعد بر نسلهای آینده تأثیرات منفی دارند. با توجه به خطرات گسترده، سازمانهای نظامی و بینالمللی بهطور مستمر در حال توسعه دستورالعملها و پروتکلهایی برای محدود کردن یا ممنوعیت استفاده از این سلاحها هستند.
پیشینه استفاده از سلاحهای شیمیایی در جنگ ایران و عراق
در جریان جنگ ایران و عراق، استفاده از سلاحهای شیمیایی توسط ارتش عراق یکی از تلخترین و وحشیانهترین فصلهای این نبرد طولانی بود. این سلاحها نهتنها در جبهههای جنگ بلکه در مناطق مسکونی و شهرهایی مانند سردشت، حلبچه و دیگر نقاط، بهطور گسترده به کار گرفته شد.
اثرات مخرب گازهای شیمیایی مانند گاز خردل، که به پوست و سیستم تنفسی آسیب میزند، و گاز اعصاب، که بر سیستم عصبی تأثیر میگذارد، باعث شد هزاران نفر از رزمندگان و شهروندان بیگناه ایرانی دچار عوارض جبرانناپذیر شوند. این سلاحها اثراتی طولانیمدت بر سلامت جسمی و روانی بازماندگان بهجا گذاشت.
اقدامات دفاعی نیروهای ایرانی
با افزایش حملات شیمیایی، نیروهای ایرانی اقدامات متعددی برای مقابله و کاهش آسیبها انجام دادند. این اقدامات شامل تأسیس یگانهای تخصصی «جنگ نوین»، آموزش استفاده از ماسک و لباسهای ضدشیمیایی، ایجاد پناهگاههای امن و درمان سریع مصدومان بود. این تلاشها تا حدودی توانست تلفات انسانی و عوارض ناشی از این حملات را کاهش دهد.
ضرورت حفظ و بازخوانی این تجربیات
بررسی این تجربیات نشان میدهد که استفاده از سلاحهای غیرمتعارف، خطری جدی برای بشریت است. این تجربیات باید بهعنوان سندی تاریخی برای نسلهای آینده باقی بماند تا اهمیت منع کامل این نوع سلاحها در سطح جهانی تقویت شود.
محمدرضا ایازی
از رزمندگان و جانبازان دوران دفاع مقدس و مربی آموزش نظامی